In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen in de begroting worden de beleidsuitgangspunten voor het onderhoud van kapitaalgoederen in de openbare ruimte en de gemeentelijke gebouwen weergegeven. Het beleid hierover ligt vast in de beleidsplannen die voor de verschillende onderdelen zijn opgesteld. De beleidsplannen bevatten de kaders voor het kwaliteitsniveau van deze onderdelen.
Hieronder wordt per onderdeel weergegeven welke opmerkelijke en relevante zaken zich in het afgelopen jaar hebben afgespeeld.

Openbare Ruimte

Onderdeel 1: Bovengrondse Infrastructuur (inclusief wegen)

FietsFileVrij (Subsidie) projecten
De Koopmanserf/Herbergierserf en een deel van de Binnenweg zijn ingericht als fietsstraat.

Onderhoud en herinrichting wegen
Op meer dan 170 locaties is groot onderhoud uitgevoerd aan elementenverharding.
Zo zijn in de wijk de Muren en op de Lentepolder diverse verzakkingen voor de woningblokken opgelost en huisaansluitingen gecontroleerd op gebreken. Op de Leenhoeve is de parkeerplaats heringericht waarbij (waterpasserende) halfverharding in de parkeervakken is toegepast. Op de Randhoeve is worteldruk verholpen. De Hoefbladhof is deels herstraat en in de rest van de straat is klein onderhoud gepleegd en zijn nieuwe groenvakken gemaakt. Op de Keercamp ter hoogte van de Kinderboerderij is een gootconstructie aangebracht en is de weg deels herstraat. Het trottoir langs het Westrumspad is herstraat. Op de Baarssloot is het trottoir herstraat en het gazon opnieuw op hoogte gebracht en zijn nieuwe bomen geplant.

Een aparte onderhoudsploeg heeft klein onderhoud gepleegd aan elementenverharding in de Erven, de Landen, de Poorten, de Slagen en het Oude Dorp.

Enkele grotere asfaltonderhoudsprojecten hebben plaatsgevonden op de Lange Uitweg (fietspad), Herbergierserf, Odijkseweg, Binnenweg, enkele inprikkers en De Staart (kruispunt).

Vervangingsprojecten openbare verlichting
In 2017 zijn er met de vervangingsprojecten 407 mast en armatuurcombinaties vervangen en 30 tunnelarmaturen. Er heeft vooral vervanging plaatsgevonden in de Weiden en de Velden.

Onderdeel 2: Civieltechnische kunstwerken

Bruggen
Bij 2 houten verkeersbruggen is in 2017 het houten dek vervangen door een duurzamer gerecycled houten dek. Bij 3 houten bruggen zijn diverse onderdelen geconserveerd waardoor de levensduur sterk is toegenomen. De houten fiets-voetgangersbrug aan de Maïs-Oord is geheel vervangen door een onderhoudsvriendelijkere brug en een houten voetgangersbrug in Schalkwijk is volledig vervangen door een brug van staal en kunststof. Van 4 bruggen zijn de houten funderingspalen versterkt. De houten bruggen blijven een bron van zorg. Veel reparaties blijven nodig om de bruggen te laten voldoen aan de eisen op het gebied van veiligheid en functionaliteit. De fietstunnel tussen De Molen en de Vlierweg is gerenoveerd. Hierbij is groot onderhoud uitgevoerd aan de betegelde wanden. Van de projecten Vervangen brug Mathaakveld en Groot onderhoud brug Achterdijk zijn de voorbereidingen in 2017 gestart.

Steigers
Van de 6 kleine vissteigers aan de Houtensewetering is in 2017 in samenspraak met bewoners onderzocht of deze nog gebruikt worden en wat de technische staat is. De uitkomst is dat 4 van de 6 steigers op termijn worden weggehaald. De overige 2 steigers worden door bewoners geadopteerd. In Houten Noord zijn in 2017 ook 3 steigers verwijderd, het resultaat van een traject met bewoners dat is gestart in 2016.

Duikers
Aan de Speltoord is een duiker volledig vervangen door een nieuwe met grotere capaciteit.

Tunnels
Bij alle tunnelbakken en keerwanden van de tunnels in Houten Noord zijn de randen vrijgemaakt van grond, vuil en begroeiing. Dit komt de levensduur van de beton- en de kitranden ten goede en zorgt ervoor dat de afwatering verbetert.

Overige
Op de Maïs-Oord is tegelijkertijd met de brug ook een houten stuw vervangen door een stalen stuw met een lange levensduur. In Houten Noordwest en Noordoost is, in samenwerking en met subsidie van het HDSR, over een lengte van circa 3,5 km de bestaande beschoeiing, die bijna volledig vergaan was, vervangen door een natuurvriendelijke oever met onderwaterbeschoeiing.

Onderdeel 3: Groen en Water

Groen en water
Risicobomen die niet veilig zijn te handhaven zijn verwijderd evenals diverse overtollige en vaak overlastgevende bomen. Er zijn verschillende vakken met vaste planten gerealiseerd, o.a. op de Kluismuur, Paleismuur en Kapelmuur. Nieuwe of gerenoveerde boomspiegels worden zoveel mogelijk ingeplant met vaste planten. Deze twee acties leveren een goede bijdrage aan de biodiversiteit. Door het aanplanten van vaste planten is er meer voedsel voor diverse insecten. Hierdoor komt er hopelijk een toename aan insecten. Deze zijn namelijk een belangrijke voedselbron voor diverse vogelsoorten. Vooral de ingeplante boomspiegels zijn goede groene eilandjes in de stenen wereld.  Hierdoor kunnen insecten van spiegel naar spiegel vliegen en zich zo verspreiden.

Onderdeel 4: Spelen, reinigen en begraven

Spelen
Op 17 locaties zijn er toestellen nieuw geplaatst (20x), vervangen (13x), verplaatst (2x) of verwijderd (4x). Zo is onder andere een voetgolfparcours rondom het manifestatieterrein aangelegd en is bij basisschool De Vlinder een Sutumuur aangelegd.

Reinigen
Met uitzondering van de half-verharding en de parkeerplaatsen zijn alle straten, pleinen en trottoirs minimaal eenmaal mechanisch gereinigd. Alle doorgaande wegen (binnen de kernen) worden minimaal viermaal per jaar machinaal gereinigd. Ook is op verschillende plekken onkruid bestreden door middel van branden, waar naast ook nog andere technieken zijn gebruikt. Deze aanpak vormt een alternatief voor het werken met Round-Up wat al sinds enige tijd verboden is voor bestrijding van onkruid op verharding. Mede gelet op de aanzienlijk hogere kosten van deze methoden blijft het echter zoeken naar een geschikte aanpak om het onkruid op verharding voldoende te bestrijden.
In de maanden maart en september zijn opschoonacties gecoördineerd en gefaciliteerd door de gemeente Houten. Het doel was om de bewoners te betrekken bij hun eigen woon-/leefomgeving. Hierbij zijn meerdere buurten één of twee keer opgeschoond.

Begraven
Ten behoeve van het in stand houden van bijzondere historische graven op de begraafplaats Prinses Ireneweg is in 2017 gestart met de restauratie van graf A/08. Er is gestart met de planvorming voor de uitbreiding van de begraafplaats Oud Wulven die op termijn noodzakelijk zal zijn.

Onderdeel 5: Ondergrondse infrastructuur (inclusief riolering)

De onderdelen van de ondergrondse infrastructuur worden risicogestuurd beheerd. We hanteren conform het Water en Rioleringsplan (WRP) een hoger maar verantwoord risicoprofiel, meer gebaseerd op toestandsafhankelijk onderhoud dan op structureel periodiek onderhoud.
In 2017 is het uitvoeringprogramma 2016 afgerond (waarbij 6 hoofdrioolgemalen zijn gerenoveerd) en is het uitvoeringsprogramma 2017 van het WRP voor een belangrijk deel gerealiseerd.
Projecten waren de implementatie van het technisch beheersysteem Kikker voor riolering, het Waterbodem Informatiesysteem Tijhuis (WIT) voor waterbodembeheer en van de applicatie MOOR voor graafmeldingen van derden. In het najaar heeft de gemeente intensief campagne gevoerd om de resultaten van de klimaatverkenning extreme neerslag te delen met bewoners en bedrijven. In dit kader hebben ruim 300 bewoners gebruik gemaakt van een ontlastputactie waarmee de eigen huisriolering klimaatbestendig is gemaakt.
Met een marktpartij zijn goede afspraken gemaakt over de aanleg in 2018/2019 van snel internet in het buitengebied van Houten en Wijk bij Duurstede.
Voor de toepassing van riothermie in Houten, waarbij warmte om een gebouw te verwarmen uit passerend rioolwater wordt onttrokken, ligt de focus op dit moment op de renovatie van het zwembad De Wetering. In overleg met de nieuwe exploitant van het zwembad wordt bepaald of dit project doorgaat.   

Onderdeel 6: Kunstobjecten in het openbare gebied

Dagelijks onderhoud heeft plaatsgevonden volgens het onderhoudsschema. Het tegeltableau van de Bogermanschool heeft bij de Lichtboog een nieuwe bestemming gekregen. Helaas zijn er vier bronzen beelden gestolen en bij twee is een poging daartoe gedaan. Er wordt bekeken hoe de beelden voortaan beveiligd kunnen worden. Aan de kunstenaars van de gestolen beelden zijn offertes voor vervanging gevraagd.
In 2017 is het nieuwe cultuurbeleid vastgesteld. In 2018 (uitwerking) en 2019 (besluitvorming) stellen we criteria op met betrekking tot het belang van kunst in de openbare ruimte en randvoorwaarden waaraan kunst in de openbare ruimte moet voldoen. Daarbij wordt ook het gewenste beheer en onderhoud van de kunstwerken vastgelegd.

Gemeentelijke gebouwen

Onderdeel 7: Welzijns -en sportaccommodaties

De systematiek van de meerjarenonderhoud planningen is inmiddels goed geïmplementeerd en daarmee hebben we steeds een goed en actueel inzicht in de onderhoudssituatie van onze gebouwen en de daarmee samenhangende financiële consequenties.

De exploitatie van het Zwembad de Wetering is aanbesteed en is gegund aan Optisport. Het groot onderhoud van het zwembad was onderdeel van de aanbesteding. De aanbesteding is zo gunstig verlopen dat de taakstelling van de bezuiniging van het zwembad gerealiseerd wordt en ook het buitenbad weer open kan.
De verduurzaming van gemeentelijk vastgoed heeft een flink impuls gekregen door het beschikbaar stellen van het krediet voor de verduurzaming van het zwembad. De verduurzaming is aanbesteed. De verduurzaming  kan in het voorjaar van 2018 uitgevoerd worden.

Onderdeel 8: Onderwijshuisvesting

Ter verdere uitvoering van het Strategisch HuisvestingsPlan is in 2017 een verdere uitwerking van de onderwijslocaties in Houten Noord vastgesteld in de raad van 21 maart 2017.
Op grond daarvan zijn onderzoeken opgestart naar de mogelijkheden van een unielocatie voor het Montessori Onderwijs, de huisvesting van de fusieschool Heilige Familie/Bengelbongerd en de huisvesting van de fusieschool Klavertje Vier en De Brug. Deze zullen in 2018 worden afgerond.

Onderdeel 9: Gemeentelijke gebouwen

In het kader van de Veiligheidsregio Utrecht is een mogelijke overdracht van de brandweergebouwen in onderzoek. Resultaat van het onderzoek is dat de brandweergebouwen voor het groot- en dagelijks onderhoud volledig bij de gemeente blijven.  

Financieel kader kapitaalgoederen

De mate van onderhoud bepaalt de kwaliteit en de levensduur van de kapitaalgoederen. Onderscheid wordt gemaakt tussen aan de ene kant de reguliere beheer-/exploitatiekosten en aan de andere kant de groot onderhoudskosten. De verhouding tussen en de omvang van beide kostensoorten geeft een beeld van de financiële inspanningen die noodzakelijk waren. De actuele staat van onderhoud en het gekozen beeldkwaliteitsniveau in de openbare ruimte (Het Nieuw Houtens Niveau) zorgen ervoor dat steeds nieuwe afwegingen gemaakt moeten worden. De huidige financiële realiteit maakt dat we te maken hebben met ombuigingen. Deze hebben effect of zullen effect hebben op het niveau van onderhoud.

De omvang van het onderhoud kapitaalgoederen, onderverdeeld in dagelijks/regulier onderhoud en groot onderhoud.

In het groot onderhoud is een onderschrijding te zien die deels (€ 1,0 mln bij gemeentelijke gebouwen) voortkomt uit assetmanagement (het uitvoeren van groot onderhoud anders dan planmatig is voorzien). Het groot onderhoud zal alsnog worden uitgevoerd op het moment dat het werkelijk nodig is.

Voor een ander deel betreft het projecten, fietsstraten en -paden, die vertraagd zijn, maar waarvoor de kosten grotendeels (€ 3 mln) nog in 2018 komen. Dit betreft overlopend werk, werk dat vertraagd is als gevolg van technische complicaties, extra (verkeers-)onderzoek, bewonerstrajecten of seizoensinvloeden (einde asfaltseizoen als gevolg weersomstandigheden etc.).

Toereikendheid onderhoudsvoorzieningen